Miền Trung: Cơn hạn hán lịch sử đang tái diễn

Nguy cơ thiếu nước ở các tỉnh miền Trung đang ở mức báo động. Ảnh: TẤN VIỆT

Đường ống không đủ tải

Tại buổi làm việc, ông Châu Trần Vĩnh, Phó Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước, đề nghị Dawaco khẳng định tình hình cung cấp nước tại trạm bơm An Trạch cho TP Đà Nẵng.

Theo đó, ông Hồ Hương, Tổng Giám đốc Dawaco, cho hay khi thủy điện xả nước, mực nước về An Trạch trên 1,6 m là đủ nhưng công suất đường ống tải về hai nhà máy nước Cầu Đỏ và Sân Bay chỉ 210.000 m3, không thể cung cấp đủ cho nhu cầu 270.000 m3 của toàn TP.

“Đường ống chưa được cải tạo từ năm 2007 đến nay, khi vận hành thì Dawaco rất lo vỡ đường ống nếu cố vượt qua mức 210.000 m3” – ông Hương nói.

Về giải pháp tạm thời, theo ông Hương cần phải nâng cấp trạm biến áp tại An Trạch, triển khai thêm đường ống nước thô từ An Trạch về hai nhà máy Sân Bay và Cầu Đỏ. Qua đó, ông Hương kiến nghị các cấp cho cơ chế khi nhiễm mặn, Dawaco được phép chỉ cần gọi điện thoại trực tiếp cho các nhà máy thủy điện để yêu cầu xả nước, không cần chờ văn bản của TP vì mất thời gian.

“Các nhà máy thủy điện cũng nên luân phiên xả nước về hạ du, tránh tình trạng có hồ xả, hồ không xả. Dawaco đã chia sẻ thông tin độ mặn, mực nước tại hạ du liên tục cho các bên liên quan nên cũng mong các thủy điện chia sẻ thông tin mực nước tại hồ chứa và thông tin xả nước cho Dawaco” – ông Hương đề nghị.

Ông Hương cũng nhận định về nguyên nhân thiếu nước sạch thời gian qua tại Đà Nẵng là do độ mặn tại cửa thu Cầu Đỏ cao, có thời điểm lên trên 4.000 mg/lít nên phải đóng cửa thu này để lấy nước từ trạm bơm An Trạch.

Ông Vĩnh nhận xét: Không ai có thể dám chắc về độ mặn tại sông Cầu Đỏ thời gian tới nên Dawaco phải x.ác định là phải bơm nước từ An Trạch thường xuyên. Đồng thời Dawaco và các thủy điện có thông tin kịp thời với nhau, đảm bảo tiết kiệm nước, cố gắng tích trữ nước tối đa cho năm 2019.

Lượng nước thấp kỷ lục sau 45 năm

Tại buổi làm việc, ông Vũ Văn Lân, Phó Giám đốc Công ty Thủy điện Sông Tranh, Quảng Nam, đưa ra thông tin gây s.ố.c: “Lưu lượng nước về hồ thủy điện Sông Tranh tháng 10 chỉ bằng 27% trung bình nhiều năm. Tháng 11 giữa mùa lũ nhưng lưu lượng về còn thảm hơn, chỉ còn 43,5 m3/giây, bằng 10% trung bình nhiều năm. Sau 45 năm, năm nay thấp kỷ lục”.

Ông Lân thông tin thêm: Cao trình nước tại hồ đang là 140,84 m, chỉ cao hơn mực nước ch.ế.t 0,84 m. Theo tính toán, nếu lưu lượng về hồ đạt 50% trung bình nhiều năm thì khả năng đến ngày 26-12 mực nước hồ mới lên được cao trình 170 m. “Lạc quan lắm mới được như vậy” – ông Lân nói.

Trong giấy phép hoạt động của nhà máy nước tại Đà Nẵng thì một trong những nguyên tắc đầu tiên là phải có các biện pháp đảm bảo lượng nước lấy đủ với công suất hoạt động, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của người dân. Đó là điều kiện ràng buộc và ưu tiên hàng đầu. Vì vậy, đề nghị Dawaco phải có biện pháp khắc phục tình trạng thiếu nước sạch bởi diễn biến thời tiết còn rất phức tạp, mùa lũ 2018 vẫn còn đang tạm ổn nhưng chín tháng mùa khô năm 2019 sẽ rất căng thẳng. Việc đảm bảo nước sinh hoạt phải do nhà máy chịu trách nhiệm.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thủy điện Đăk Mi, cho biết trung bình từ tháng 9 đến nay, thủy điện Đăk Mi 4 xả về hạ du 8 m3/giây. Cao trình nước tại hồ đang là 239,4 m, thấp hơn mực nước chết 0,6 m. Mực nước về hồ chỉ bằng 26% so với trung bình nhiều năm trước.

Còn ông Ngô Xuân Thế, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thủy điện A Vương, nhận định nguy cơ thiếu nước lớn hơn và rõ ràng hơn sẽ rơi vào mùa khô năm 2019.

Ông Nguyễn Sơn, Phó Giám đốc Công ty Thủy điện Sông Bung, cũng cho biết tình hình hiện tại thì nguyên tắc là phải giảm phát điện để tích nước cho năm 2019. Đối với lưu vực sông Thu Bồn, nguy cơ nước sông Hội An sẽ nhiễm mặn rất nặng, thậm chí là cả huyện Duy Xuyên (Quảng Nam). “Chúng tôi phải tiết kiệm nước tối đa để vụ đông xuân 2019 có nước để đổ ải chứ nguy cơ vụ đông xuân sắp tới sẽ mất trắng” – ông Sơn cảnh báo.

Theo báo cáo của Tổng cục Khí tượng Thủy văn (Bộ TN&MT), tổng lượng mưa tháng 9, tháng 10 thấp hơn 30%-70% trung bình nhiều năm. Lượng nước của mùa lũ năm nay thiếu hụt so với trung bình nhiều năm 70%-80%, điều này là hết sức đặc biệt.

Qua báo cáo của các lãnh đạo bốn công ty thủy điện trên, ông Vĩnh cho biết đoàn kiểm tra sẽ báo cáo cho bộ trưởng Bộ TN&MT để có những chỉ đạo tiếp theo.

Công ty cổ phần thủy điện Geruco Sông Côn